Je bent de beste met hardlopen, een ware triomftocht. Tot er aan je wordt getwijfeld: ben je wel een vrouw?
Categorie: Topvrouwen
Woorden aan het werk
‘Woorden aan het werk’ van Deborah Tannen. Ik vond het 25 jaar geleden een inspirerend boek over de verschillende manieren waarop vrouwen en mannen communiceren. Wat is er sindsdien veranderd?
Luisteren met je ogen
Mensen luisteren met hun ogen. Ik schreef het al eerder (think crisis – think female). Orkesten namen pas vrouwelijke musici aan nadat kandidaten tijdens audities onzichtbaar speelden. En dan geloofden de luisteraars hun oren vaak niet wanneer er een vrouw vanachter het scherm verscheen. Ook lezen doe je met je ogen. Niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk. Wanneer je iets leest, maakt het uit of je het beeld van een mannelijke of vrouwelijke schrijver voor ogen hebt.
Wiskundemeisjes
Mijn statistiekdocent zei het al: meisjes zijn niet goed in wiskunde. En hij was niet de enige die zo dacht. Er was ook wel reden om dit te denken. Uit een spraakmakend onderzoek uit de tachtiger jaren bleek dat de wiskundetoppers vooral jongens zijn. Ook onderzoeker Claude Steele zag dat meisjes bij de moeilijkste testen afhaken. Hij ging in zijn onderzoek verder met deze zware testen en vertelde de helft van zijn proefpersonen dat meisjes het slechter gaan doen als de testen moeilijker worden. De andere helft maakte hij wijs dat deze testen geen verschillen laten zien tussen meisjes en jongens, ook de moeilijkste niet. De resultaten waren navenant: de meisjes die hoorden dat ze even goed waren, maakten dat waar; terwijl de meisjes uit de andere groep het slechter deden.
Hoog van de toren blazen
Hoog van de toren blazen, uit de hoogte doen, het hoog in de bol hebben, zichzelf op een voetstuk zetten, op anderen neerkijken, of iemand klein krijgen. Mensen kunnen met kop en schouders boven anderen uitsteken, machthebbers zitten soms op een troon, sportwinnaars komen – letterlijk en figuurlijk – op een voetstuk te staan. Er is een boven- en onderklasse, en topposities staan hoog in aanzien. Ik schreef er al eerder over.
Volume heeft met macht te maken, tenminste voor mannen. Mannen maken zich groter, door zich op te blazen en breeduit te gaan zitten of staan. Volgens onderzoek verhoog je met een dergelijke power pose je testosteronspiegel.
‘Ik schaakte als een man.’
In 2015 beweerde schaakgrootmeester Nigel Short dat zijn vrouwelijke equivalent niet bestaat: vrouwen hebben niet de juiste hersenen voor het schaakspel. Wereldwijde ophef ontstond, zoals altijd na zo’n soort opmerking. Maar is het wáár?
Schaken is een intellectuele sport die vooral door mannen wordt gespeeld en waarin vooral mannen uitblinken. Slechts 5% van de geregistreerde schaakspelers en maar 1% van de grootmeesters is vrouw. Als schaken veel meer wordt gespeeld door mannen dan door vrouwen, dan is het niet meer dan logisch dat onder de uitblinkers ook meer mannen zijn. Dit verklaart al bijna het hele verschil. Maar kunnen vrouwen überhaupt ook schitteren? Als voor schaken mannenhersenen nodig zijn – wat dat ook moge zijn – dan zou dat niet moeten kunnen.
Vrouw in beeld
Misschien heeft het met 8 maart te maken – internationale vrouwendag – , maar in de week ervoor valt me verschillende keren op dat en hoe mannen seksisme aan de kaak stellen. Het gebeurt steeds op een vanzelfsprekende manier: zonder al teveel ophef wordt de vinger op de zere plek gelegd. Hun uitspraken gaan ook nog eens over onderwerpen die me aan het hart gaan: politiek en film.
Vrouwen in de politiek
De vrouwen in de Tweede Kamer zijn in de minderheid. In 2010 stond Nederland nog zesde op de wereldranglijst met 63 vrouwen in de Tweede Kamer, nu staan we op de 20e plaats. Rwanda (bijna 2/3 vrouwen in het parlement), Bolivia en Cuba voeren de lijst aan.
Van de elf Kamerfracties wordt er eentje geleid door een vrouw. Wel zijn de voorzitter van de Kamer en van de Senaat vrouwen.
Willen vrouwen wel naar de top?
Het afgelopen jaar heb ik in mijn blog aandacht besteed aan de subtiele belemmeringen voor vrouwen op weg naar de top. In een interview met topvrouwen over de vraag waarom Nederland nog geen vrouwelijke premier heeft, worden er ook een paar genoemd. Vrouwen zijn meer resultaatgericht, hebben een minder groot ego en denken meer in teamwork, aldus Neelie Kroes. Vrouwen willen gevraagd worden, terwijl mannen uit zichzelf komen, zegt Hanja Maij-Weggen. Kloongedrag, vindt Jet Bussemaker: in vertrouwenscommissies zitten allemaal mannen en die kiezen voor kandidaten die op henzelf lijken, mannen dus. Misschien komt die premier er wel pas als vrouwen de rotzooi kunnen komen opruimen, zegt Guusje ter Horst (think crisis – think female).
Trump, Clinton en het seksisme
Hillary Clinton is een machtige vrouw en als zodanig onderwerp van fel seksisme. Rollen omdraaien vind ik een goede manier om te kijken of iets discriminerend is: wat als Clinton een man was en Trump een vrouw? Waarom komt Trump weg met zijn gedrag? En wat was uiteindelijk toch het breekpunt voor veel van zijn republikeinse collega’s?